De drie Gildereuzen

Samen met het Ros Beiaard en andere dieren doen de mensvormige reuzen vanaf de 15e eeuw hun intrede in de processies. De Gildereuzen bewaren hier een hoogstaande traditie: ze dansen en buigen om het publiek te begroeten.
Gildeliederen, zoals “Heft ons Banier” en “Al die daar zegt: de Reus die komt”, zijn nog vrij algemeen bekend.

Indiaan

Tijdens een stoet in 1648 liet de Sint-Sebastiaansgilde zich vertegenwoordigen door een reuzin. De reuzin droeg een handboog en kreeg de welluidende naam ‘Jachtgodin’. In 1714 verscheen de gilde tijdens een optocht met een ‘nieuwe’ reus: Indiaan. Hij vertoonde opvallende gelijkenissen met de Jachtgodin uit 1648.
In die periode werden reuzen wel eens over-schilderd. Het is dus mogelijk dat Indiaan, nu met donkerkleurig gezicht en handen, de Jachtgodin is. De Indiaan herinnert aan de ontdekking van Amerika.
Indiaan is de reus van de Handboogschutters-gilde Sint-Sebastiaan en is 4,45 meter hoog en weegt 71 kg.

Mars

Deze reus stelt de Romeinse oorlogsgod voor en werd in de Renaissance herontdekt. Hij presenteert zich als de krijgsgod met een zwaard in de hand en een helm op het hoofd. Het is een pseudo-Romeinse helm met bovenaan een gevleugelde draak. De gebeeldhouwde lichaamsdelen stammen uit de 17e eeuw. Mars is 3,70 meter hoog en weegt 79 kg. Zijn hoofd is van beschilderd hout. Mars is de reus van de Kolveniersgilde Sint-Andries (buskruitschutters). Hij werd gehouwen in 1648 door de Mechelse beeldhouwer Valentyn Vander Lantscroon.

Goliath

De oorlogszuchtige Goliath was een reus die behoorde tot de bijbelse stam van de Filistijnen en die door David werd bestreden. De reus is 4,00 meter hoog en weegt 76 kg. Het hoofd is van beschilderd hout en meet 50 cm. Een drakenkop en een gegroefde greep sieren zijn kromzwaard. Een merkwaardige hoed doet dienst als hoofddeksel.
Goliath is de reus van de Kruisboog-schuttersgilde Sint-Joris en dateert van 1626.

Het lied van de Sint-Sebastiaansgilde noemt men 'Ons Banier'. Door de meeste Dendermondenaren wel gekend als het reuzenlied waar de Gruëte Manne op dansen tijdens hun jaarlijkse Ommegang. De oorspronkelijke tekst ging verloren, de refreinmelodie bleef echter bewaard en zou uit de 17e eeuw dateren. In 1856, ter gelegenheid van de plechtige inhuldiging van de Sint-Sebastiaansgilde, heeft Hendrikzone (E. Hiel) andere verzen gedicht. Godfried Stauff (Klemens Wytsman) heeft het refrein geharmoniseerd en de coupletten getoondicht

Heft Ons Banier
’t sein der vrijheid aller Belgen zoo dier
Wee die haar raken zou
Eerloos en zonder trouw
Ons Banier is ons dier
Ook dragen wij ze hoog en fier
God bevrijde Ons Banier

Als ’t Vaderland ons roept tot strijden,
nog vaardig van de aloude tijden,
zal Vlaanderens volksbestaan en macht,
zich vesten op der Gilden kracht,
de heldenroem zal nog herleven,
dat Belgen in den sporenslag
verhief, en Frankrijk schrikken zag.

O praelstuk van ons eigen glorie,
aanhoor ons Gildes grijz’ historie,
gesticht door eene prinsenhand,
hier eeuwen bloeit ons broederhand;
ons boek vereenigt trots te samen,
een reeks van grootsche vorstennamen;
en Vlaandrens Grave’s koningszoon,
uit liefde en gunst schonk u ten loon.

En, zie nu bij uw statig wapperen,
vergaert ons schutgeest zijne dappren,
wij komen allen hand in hand,
verbroedren voor het vaderland!
Onz’ zang zal van uw lof herschallen,
en immer klinkt aan Denderwallen,
o dierbare Standaert, wees gegroet,
aan u ons hart, aan u ons bloed.